De statische mindset.

De statische mindset.

Wanneer heb je een statische mindset?

Iemand heeft een statische mindset als hij - meestal onbewust - ervan overtuigd is dat studie en oefenen zinloos zijn. Hij denkt dat je problemen moet kunnen oplossen met aanwezige kennis. Lukt dit niet dan besluiten ze dat ze te dom zijn voor dat probleem. 
Men steunt vooral op 'aanwezige' kennis en 'aanwezige' talenten.

Hoe herken je een statische mindset aan het gedrag?
Deze leerling heeft slechts één doel voor ogen: aan de omgeving tonen dat hij veel intelligentie heeft.
Hij wil graag slim over komen.

• Hij vermijdt uitdagingen, want dan kun je fouten maken. 
• Hij zoekt op alle mogelijke manieren bevestiging van zijn intelligentie, persoonlijkheid of karakter.
• Alles draait om succes hebben, slim overkomen, geaccepteerd worden en zich een winnaar voelen.
• De grote angst is falen, dom overkomen, afgewezen worden en zich een verliezer voelen. 
• Hij gedraagt zich verdedigend bij belemmeringen en geeft bij een uitdaging snel op.
• Inspanningen is volgens hem zinloos, want als je echt een genie bent, dan hoef je je niet in te zetten. 
• Kritiek van anderen komt over als een bedreiging, daarom negeren ze leerzame negatieve feedback. 
• Het succes van anderen zien ze als een bedreiging. 

De jongen heeft een statische mindset (terwijl het meisje een groeimindset heeft).

Houding naar bijles.

•  Ze komen niet naar de bijles.
•  Ze maken geen huistaak of extra oefeningen.

Ze denken dat, indien ze bijles (moeten) volgen of oefeningen (moeten) maken, ze dom overkomen op de omgeving. Ze moeten dan toegeven dat ze het niet vanzelf weten en vinden zich dan dom. 
Leermogelijkheden die een belangrijk effect hebben op hun succes, zoals bijles of bijwerkmomenten, worden vermeden of afgewezen.

Houding naar inzet.

Leerlingen met de statische mindset zijn ervan overtuigd dat je problemen met je aanwezige verstand moet kunnen oplossen. Lukt dit niet, dan ben je te dom voor dat probleem en daar is niets aan te verhelpen.

Hierdoor gaan ze moeilijkheden en problemen waarvoor ze zich moeten inspannen als een bedreiging zien. Als ze er hard voor moeten werken, betekent dat voor hen dat ze er niet goed in zijn en bijgevolg er nooit goed in zullen zijn: ‘ik kan geen wiskunde, fysica’ … deze gedachte wordt door veel leerkrachten bevestigd!.
Dit is een verlammende overtuiging omdat iets leren, niet alleen op school maar ook in het leven, steunt op gedurende een lange tijd de nodige inspanning leveren.

Reactie op tegenslag, falen.

Leerlingen met statische of fixed mindset besluiten bij een tegenslag dat ze dom zijn en ze zullen volgende keer minder studeren omdat dat toch geen zin heeft.
Ze voelen zich door de test bedrogen en vernederd, want de test bracht hun gebrek aan intelligentie aan het licht. Dit kan tot zeer scherpe, afwijzende en aanvallende reacties leiden naar de leerkracht en de medeleerlingen die wel slaagden. Naast deze reacties trachten sommige leerlingen hun plaats in de groep te krijgen door een uitdagende en/of extreme houding.
In de school is het gevoel dom - permanent dom – te zijn, geen stimulans om na falen (weer) aan de slag te gaan en succesvol te zijn in de toekomst.

De overtuiging dat intelligentie vast ligt

• vermindert de motivatie van leerlingen om te leren
• maakt hen bang voor inspanning
• zorgt ervoor dat ze na een tegenslag willen stoppen.

Het resultaat van de statische mindset is dat je niet ontwikkelt en dus minder bereikt dan mogelijk is. De statische mindset beperkt de prestaties. Het werkt destructief op de gedachten en leidt tot slechte leermethoden.

Videofragment van een grappige, absurde situatie waarmee de reactie van iemand met een statische ./ fixed mindset op een probleem voorgesteld wordt.

Hoe ontstaat de vaste mindset?

Vanaf de jaren 1990 besloten opvoeders en deskundigen dat voor kinderen het gevoel van eigenwaarde het belangrijkste is om op te groeien tot succesrijke en zelfbewuste volwassenen. Men nam aan dat kinderen met een goed gevoel over zichzelf ook positief door het leven zullen gaan. De school en ouders worden aangeraden om jongeren zoveel mogelijk succeservaringen te laten meemaken.  Het streven naar een goed gevoel van eigenwaarde werd beetje bij beetje belangrijker dan dat de jongere wiskunde beheerst of kan lezen en schrijven … en dan loopt het fout. 
 
Uit een enquête blijkt dat bijna 85 procent van de ouders het noodzakelijk vindt om bij hun kinderen vaardigheden te loven om hun vertrouwen te verhogen om hen te helpen.

Jongeren worden gemotiveerd met de bevestiging van persoonsgebonden eigenschappen:

• Wat een mooi resultaat, wat ben jij slim.
• Jef is echt een handig kereltje, hij kan al eten zonder morsen.
• Wat ben je goed in voetbal, je bent een echt natuurtalent.
• Net als vader ben jij goed in Frans.
• Zonder te studeren behaal je 90%, wat ben je slim.
• Je bent een echt talent ( voetbal – wiskunde – chemie …)
•  Die genen heb je zeker van je vader.
• Zonder echt te werken /te studeren / te oefenen / je best te doen heb je dit afgewerkt. Wat knap.
• Je bent veel beter dan de rest van het team/van de klas en je hoeft daar niets voor te doen..
• We hadden niet anders verwacht dan dat je zou overgaan met zulke mooie cijfers, je bent zo slim.
•  Je bent voor …… in de wieg gelegd.
• Je bent de nieuwe Federer, Einstein, Mozart.

Dit soort motivatie heeft volgende kenmerken:

• Benadrukken stabiele vaste kenmerken.
• Benadrukken aangeboren eigenschappen
• Bezitten vaak het werkwoord zijn.
• Maken een vergelijking met andere kinderen.
• Zijn vaak overdreven.
• Gaan over de gehele persoon.
• Zijn erg algemeen.
• Gaan niet over inzet.
• Geven het kind een label.
• Gaan over het eindresultaat.
• Benadrukken dat iets doen zonder fouten maken goed is.
• Doen alsof het kind nu al een topper is.

Ook al lijkt dit een aantrekkelijk idee en is het buitengewoon goed bedoeld, het heeft rampzalige gevolgen. Steeds meer ouders vragen zich af waarom hun kinderen niet hard werken op school of universiteit.

Kan dit een gevolg zijn van deze goedbedoelde lof?
Wat als door lof voor intelligentie de kinderen zich zorgen maken over hun intelligentie?
Als je de jongere looft voor zijn intelligentie dan wordt intelligentie iets wat je hebt en niet iets wat je kan ontwikkelen. Dit neemt het belang van inspanning en toewijding bij een prestatie weg. Dit bevordert een statische mindset (met al zijn kwetsbaarheden).
Het idee dat je kinderen een gevoel van eigenwaarde kan geven door ze te zeggen hoe slim en getalenteerd ze zijn is een grote denkfout. Op deze wijze krijgt de jongere geen eigenwaarde maar wordt deze angstig.

Onderzoekers gingen na of deze veronderstelling klopt.

Bij een groep kinderen werd een IQ test afgenomen.
Daarna loofde men de kinderen op verschillende manieren.

• De kinderen van de eerste groep werden geloofd om hun intelligentie, door hen te vertellen "Wow, dat is echt een goede score. Je moet slim zijn." 
• De kinderen in een andere groep werden geloofd voor hun inzet: "Wow, dat is echt een goede score, je moet keihard gewerkt hebben."

Na de lovende woorden mochten de kinderen een nieuwe taak kiezen. De taken werden duidelijk omschreven. Ze konden kiezen tussen een eenvoudige taak die ze zeker konden oplossen en een uitdagende taak die moeilijker was maar waarvan ze zouden kunnen leren. 

De kinderen die geprezen werden om hun intelligentie wilden niet meer leren. De meerderheid koos voor de eenvoudige taak, deze waarmee ze fouten konden vermijden. Ze verloren hun vertrouwen, zodra ze moeilijkere problemen kregen. Ze vreesden het gevaar op falen .. omdat ze dan niet meer slim zouden zijn. Ze verloren het plezier in uitdagingen en hun prestaties daalden sterk.

De kinderen die geprezen werden voor hun inzet kozen de taak waarmee ze konden leren, behielden hun vertrouwen en hun motivatie. Hun prestaties verbeterden waardoor ze aan het eind van het onderzoek aanzienlijk beter presteerden dan de voor hun intelligentie geprezen kinderen.

Daarnaast logen de kinderen die werden geprezen om hun intelligentie vaker over hun behaalde scores. Men vroeg de kinderen om anoniem iets over de testen  aan een kind in een andere school te schrijven. Bijna 40 procent van de voor hun  intelligentie geprezen kinderen overdreven hun scores, terwijl slechts 12 procent van de kinderen in de andere groep dat deden.
Als de leerlingen geprezen worden om hun intelligentie, vinden ze het vernederend om fouten toe te geven.

Door intelligentie te loven ( in plaats van moeite of "proces") brengt men kinderen in een statische mindset. In plaats van hen vertrouwen te geven, maakt het ze kwetsbaar, zo kwetsbaar dat hun vertrouwen, hun plezier en hun goede prestaties uit hun geheugen gewist worden, en dat ze zich voor hun werk schamen.

Zodra kinderen het moeilijk krijgen op school, gaan ouders deze vaak geruststellen door hun kinderen te zeggen hoe slim ze zijn. Dit creëert echter een statische mindset met als gevolg dat deze kinderen geen uitdagingen meer willen aangaan.

Overzicht statische mindset

De overtuiging van deze leerling	Capaciteiten worden vooral gezien als aangeboren talenten die slechts beperkt te ontwikkelen zijn
Wat wil de leerling bereiken?	Intelligent overkomen zelfs als dat ten koste gaat van leren en het aangaan van uitdagingen
Uitdagingen	Worden gemeden omdat ze bij falen kunnen leiden tot een indruk van onbekwaamheid
Reactie op tegenslag of falen	Falen wordt gezien als een indicatie van gebrek aan talent en een lage intelligentie. Falen leidt vaak tot snel opgeven. De reden waarom men faalt wordt buiten zichzelf gezocht.
Hoe wordt inspanning gezien?	Als een indicatie van een lage intelligentie en talent.
Kenmerken reactie na tegenslag of falen	Minder inspanning
Zelfondermijnende defensiviteit	Hoog: niet bereid om eigen onwetendheid onder ogen te zien en mislukking te riskeren
Reactie op kritiek	Zelf ondermijnend defensief: eigen zwaktes en fouten niet onder ogen zien en erkennen
Succes van anderen	Wordt gezien als bedreigend omdat anderen wellicht als meer getalenteerd worden gezien
Effect op eigen ontwikkeling	Potentieel wordt onderbenut wat gezien wordt als bevestiging van de eigen statische mindset
Effect op anderen	Kan samenwerking belemmeren, feedback bemoeilijken en groei van anderen belemmeren

Zodra een statische mindset aanwezig is, houdt deze zichzelf in stand.

In de huidige schoolse wereld krijgen zeer veel kinderen een label. Dyslexie, dyscalculie, ADHD, hoogbegaafd, hoog IQ ... Deze labels wijzen naar persoonsgebonden eigenschappen die blijkbaar vast liggen en niet te veranderen zijn. Jij hebt ... jij bent ... Zorgen deze labels ook voor een statische mindset die als een molensteen rond de hals van het kind hangen?

De jongeren die goed scoren en faalangst hebben, hebben dikwijls een statische mindset. Ze hebben voldoende verwerkingscapaciteit om de uitdagingen op het niveau waar ze zitten aan te kunnen waardoor ze scoren zonder inzet thuis. Ze vrezen  het moment waarop het mis zal gaan. Omdat ze zich niet of onvoldoende voorbereiden, hebben ze geen zicht op wat ze beheersen, waardoor ze bij elke toets het gevoel hebben te kunnen falen. Deze leerlingen worden door veel leerkrachten aanzien als goede studenten die thuis hard werken.
Opgepast: faalangst wijst niet altijd naar een statische mindset. Ook een drang naar perfectionisme of te grote verwachtingen van de omgeving zorgen voor faalangst bij de jongere.. 

Bij een statische mindset is het echte probleem niet zichtbaar ... het enorme obstakel voor de leerling.

Ben je toevallig op deze pagina terecht gekomen? Dan kom je door op deze link te klikken op de startpagina van deze blog.